W opinii opracowanej przez Jánosa Adáma Karácsony’ego (HU/EPL), członka rady lokalnej Tahitótfalu, rządy lokalne i regionalne UE wzywają do podjęcia działań, które zagwarantują, że trwający kryzys związany z pandemią COVID-19 nie przyspieszy spadku demograficznego w Europie. W dorocznym barometrze regionalnym i lokalnym opublikowanym przez Europejski Komitet Regionów w tym tygodniu szacuje się, że pandemia może wpłynąć na planowanie rodziny i zwiększyć drenaż mózgów z regionów wiejskich, peryferyjnych i oddalonych.
W  projekcie opinii  Jánosa Adáma Karácsony’ego zwrócono uwagę, że starzenie się europejskiego społeczeństwa, niskie współczynniki urodzeń i pogarszający się nierówny rozkład geograficzny ludności wymagają spójnej reakcji na wszystkich szczeblach sprawowania rządów i we wszystkich obszarach polityki UE. Szczególny nacisk położono na związek między zmianami demograficznymi a ogólną poprawą warunków życia.

Jeśli chodzi o demografię Europy, musimy wziąć pod uwagę różne aspekty, takie jak starzenie się lub dłuższe średnie trwanie życia, wyludnianie obszarów wiejskich, migracja wewnętrzna i zewnętrzna, drenaż mózgów oraz zmieniające się wzorce dzietności i stosunek do rodzicielstwa – stwierdził sprawozdawca, János Adám Karácsony.

Jak pokazuje barometr, pandemia COVID-19 ma ogromny wpływ na planowanie rodziny. Dlatego też podkreśliłem w mojej opinii, że musimy podjąć natychmiastowe działania wspierające na rzecz rodzin, tak aby uniknąć ogólnego spadku współczynnika dzietności – dodał.

W dorocznym regionalnym i lokalnym barometrze KR-u szacuje się, że drenaż mózgów i inne powiązane problemy demograficzne mogą dotknąć regiony wiejskie, peryferyjne i oddalone podobnie jak kryzys w latach 2008–2012. Wzrost stopy bezrobocia wywiera dodatkową presję na regiony słabiej rozwinięte już dotknięte wysokim bezrobociem, zaś utrata młodych ludzi nasila problem starzenia się społeczeństwa, a jednocześnie sprawia, że świadczenie podstawowych usług zdrowotnych i opiekuńczych staje się problematyczne. Ponadto oczekuje się, że w wielu krajach kryzys wpłynie na planowanie rodziny i przyspieszy ogólny spadek współczynnika dzietności.

Aby rozwiązać te problemy, w opinii KR-u proponuje się następujące kluczowe działania:

·        ocenę wpływu demograficznego wszystkich programów i polityk UE w celu skuteczniejszego przeciwdziałania podziałom społecznym, gospodarczym i terytorialnym dotykającym regiony UE, których obszary wiejskie doświadczają wyludnienia;

·        opracowanie specjalnych systemów zachęt w celu przyciągnięcia młodych ludzi na te obszary oraz poprawę możliwości studiowania, innowacji i zatrudnienia poprzez inwestycje w infrastrukturę, kulturę i łączność;

·        zwiększanie zasobu umiejętności poprzez inwestowanie w szkolnictwo oraz promowanie szkoleń i przekwalifikowania dostosowanych do popytu i potencjału w każdym regionie;

·        przeznaczenie większych funduszy europejskich na zwalczanie zjawiska drenażu mózgów;

·        udzielanie szczególnego wsparcia obszarom słabo zaludnionym lub dotkniętym znacznym spadkiem liczby ludności, z zastrzeżeniem szczegółowych planów regionalnych i krajowych mających na celu zwiększenie atrakcyjności tych obszarów oraz inwestycji biznesowych i dostępności usług cyfrowych i publicznych;

·        wykorzystanie unijnych narzędzi i programów, takich jak fundusze strukturalne i inwestycyjne oraz program „Next Generation EU” w celu zapewnienia wszystkim wysokiej jakości łączności cyfrowej;

·        stworzenie odpowiednich warunków, które ułatwiłyby osobom pragnącym zostać rodzicami mieć więcej dzieci i mieć je wcześniej; dopóki w państwach członkowskich UE istnieje luka dzietności, czyli rozbieżność między pożądaną a faktyczną liczbą dzieci, należy dołożyć wszelkich starań, aby zachęcać do rodzicielstwa i opracować odpowiednie bodźce w tym zakresie;

·        poprawę uczestnictwa w rynku pracy, zwłaszcza wśród kobiet, poprzez zwiększenie inwestycji w lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, infrastrukturę społeczną i sprzyjającą życiu rodzinnemu oraz większą równość płci;

·        zapewnienie że polityki rodzinnej nie będzie się postrzegać jako kosztu dla budżetu publicznego, lecz raczej jako inwestycję;

·        zachęcanie do aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu oraz promowanie międzypokoleniowych więzi społecznych;

KR przestrzega także przed rozwojem tzw. geografii niezadowolenia, która występuje w wielu regionach i krajach UE, gdzie ludzie czują się pozostawieni w tyle, co często jest ściśle związane ze spadkiem liczby ludności. W związku z tym podczas konferencji w sprawie przyszłości Europy należy ocenić związek między demokracją a demografią, zwracając szczególną uwagę na reprezentację młodych ludzi. Podkreśla się również potrzebę zdecydowanego skupienia się na partnerstwie i na wielopoziomowym sprawowaniu rządów, co odzwierciedla fakt, że w UE jest ponad milion demokratycznie wybranych przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych