zapraszamy do odwiedzenia Zamku Praskiego oraz luksusowej willi w stylu funkcjonalizmu
Nowe państwo Czechosłowacja powstało 28. października 1918 roku, a jego wczesny okres aż do roku 1938 nazywany bywa Pierwszą Republiką. W ciągu tych 20 lat młoda republika rozwinęła się w nowoczesną demokrację, której gospodarka i przemysł należały do najsilniejszych na świecie. Również architektura nie pozostała w tyle. Zapraszamy do poznania pięciu klejnotów architektury Pragi z czasów Pierwszej Republiki.
1. Zamek Praski (Pražský hrad)
Kiedy: lata 20. i 30.
Zamek Praski spogląda na Pragę już od IX. wieku. Ale właśnie w czasach Pierwszej Republiki zyskał swój obecny wygląd. Wraz z powstaniem Czechosłowacji konieczna była przebudowa Zamku Praskiego tak, aby mógł on spełniać swoją nową funkcję siedziby prezydenta Tomáše Garriguea Masaryka. Kancelaria prezydenta zwróciła się do słoweńskiego architekta Josipa Plečnika, który nowy projekt zaczął z dużą werwą. Pod jego kierownictwem zmieniono nie tylko I dziedziniec (łącznie z masztami flagowymi przed Bramą Mateusza) i mieszkanie prezydenta, ale także ogrody: Rajski (Rajské), Ogród przy Wałach Obronnych (Na valech) i Na Baszcie (Na baště) (łącznie z altanką widokową, tarasami widokowymi z oranżerią w ogrodach południowych) oraz północną fasadę Sali Hiszpańskiej (Španělského sálu), czy kolumnowy hol prowadzący do Sali Hiszpańskiej przy Bramie Mateusza. Architekt Plečnik nie dożył realizacji wszystkich swoich projektów. Na przykład sala wystawowa w Ujeżdżalni Zamku Praskiego (Jízdárně Pražského hradu) została ukończona dopiero po II wojnie światowej, w 1949 roku.
2. Pałac Targowy (Veletržní palác)
Kiedy : 1925–1928
Jeden z pierwszych, a równocześnie jeden z największych funkcjonalistycznych budynków Pragi znajduje się w praskich Holešovicích. Pałac Targowy co prawda powstał jako miejsce targów, ale obecnie mieści się tu Galeria Narodowa w Pradze, która wystawia ekspozycję stałą Sztuka XX. i XXI. wieku, znajduje się tu także wiele innych przestrzeni wystawienniczych. Pałac Targowy jest dziełem dwóch architektów – Josefa Fuchsa i Oldřicha Tyla. Został wybudowany w latach 1925 – 1928 i był wówczas największym budynkiem tego typu na świecie. Od 1958 roku Pałac Targowy jest zabytkiem kultury.
3. Willa Müllerów (Müllerova vila)
Kiedy: 1928–1930
Luksusowa funkcjonalistyczna willa Müllerów znajduje się na Ořechovce, w jednej z najbardziej znanych i najstarszych praskich dzielnic, pełnej willi i ogrodów. Willę Milady i Franciszka Müllerowych, zaprojektował genialny architekt Adolf Loos, który wtedy pracował w Czechach. Willa została wybudowana w ciągu dwóch lat (1928-1930). Właśnie zlecenie na budowę tej willi umożliwiło Loosowi doprowadzenie jego oryginalnej koncepcji przestrzeni aż na sam szczyt. Wyposażenie wnętrz, które Loos wybrał, a w wielu przypadkach nawet sam zaprojektował, uosabia zaskakującą harmonię nowoczesnego funkcjonalizmu i klasycznego stylu angielskiego.
4. Kościół Najświętszego Serca Pana (Kostel Nejsvětějšího srdce Páně)
Kiedy: 1929–1932
Kościół rzymskokatolicki Najświętszego Serca Pana znajduje się na praskim placu Jerzego z Podiebradów (náměstí Jiřího z Poděbrad) w dzielnicy Vinohrady i jest to kolejny budynek zaprojektowany przez słoweńskiego architekta Josipa Plečnika. Kościół ma szeroką wieżę główną, która osiąga wysokość 42 m, a na pierwszy rzut oka uwagę przykuwa ogromny okrągły zegar. Ma on średnicę blisko 7,5 metra i jest największy w Republice Czeskiej. Inspiracją dla Plečnika była Arka Noego (i dlatego ogromna kaplica w podziemiach ma sklepienie kolebkowe). Budynek posiada również detale z symboliką królewską – na przykład fasada z wystającymi kamieniami miałaby przypominać królewski płaszcz z gronostaja, a kopuła na szczycie wieży królewskie jabłko.
5. Narodowe Miejsce Pamięci na Górze Vítkov (Národní památník na Vítkově)
Kiedy: 1929–1933
Narodowe Miejsce Pamięci na Vítkově to miejsce pamięci w stylu funkcjonalizmu, którego konstrukcja w stanie surowym została wybudowana na górze Vítkov w Pradze, w latach 1929-1933, według projektu Jana Zázvorky. Głównym celem jego budowy miało być uhonorowanie pamięci czechosłowackich legionistów i czechosłowackiego ruchu oporu w czasie I wojny światowej. Obecnie wzgórze w pobliżu centrum Pragi przyciąga mieszkańców i turystów, a oprócz miłego spaceru, czeka tu na Państwa olbrzymi, nie do przeoczenia, pomnik czeskiego wodza Jana Žižky oraz wspaniały, panoramiczny widok na całą Pragę. Nawiasem mówiąc – pomnik waży 16,5 tony, ma 9 metrów wysokości, 9,6 metrów długości i jest trzecim co do wielkości pomnikiem konnym z brązu na świecie!
