Eko-wioski nie są zjawiskiem nowym – budowano je w wielu częściach świata już w latach 80. i 90.
Jednak już przysłowiowe zamiłowanie mieszkańców Skandynawii do życia w harmonii z naturą oraz model funkcjonowania, w którym rodzina i czas wolny są równie ważne jak kariera zawodowa i praca, sprawiają że społeczeństwa skandynawskie idealnie pasują do tych „nowych“ warunków życia.
Nic dziwnego, że ekologiczne życie staje się coraz popularniejsze we wszystkich krajach nordyckich. Ludzie chcą uciec z centrów miast, zbudować domy przyjazne przyrodzie, uprawiać swoją ziemię i żyć w harmonii z naturą. Innym przykładem podobnych działań jest budowa ekologicznych enklaw w centrach miast, co przyczynia się do tworzenia takich zrównoważonych obszarów miejskich, jak Hammarby Sjöstad w Sztokholmie.
Główną zasadą eko-wioski jest konstruowanie jak najbardziej przyjaznych środowisku domów, spożywanie lokalnych produktów, korzystanie z energii odnawialnej oraz naturalna utylizacja szamba i ścieków. Tego typu eko-wioski mają również często ambicje społeczne, polegające, miedzy innymi, na wspólnym użytkowaniu narzędzi, maszyn, samochodów. Kolejnym etapem rozwoju tej koncepcji jest lokalna produkcja energii, a także, budowanie obiektów użyteczności społecznej, takich jak domy opieki, przedszkola, biblioteki, banki.
Coraz popularniejsze stają się także samowystarczalne gospodarstwa domowe, gdyż w całej Skandynawii rośnie wiedza na temat premakultury. Permakultura to m.in. ekologiczne rolnictwo, budownictwo z surowców naturalnych, agroleśnictwo czy wykorzystywanie roślin w budownictwie i produkcji.
Eko-wioska Baskemölla
Eko-wioska Baskemölla położona jest na wschodnim wybrzeżu w Skåne, czyli w najbardziej wysuniętej na południowy wschód części Szwecji. Około piętnaście rodzin przyciągnęła tu wizja życia w sposób jak najbardziej zrównoważony i samowystarczalny.
W tworzących wioską domach nie korzysta się z żadnego plastiku, domy są dobrze izolowane, wykorzystywane są w nich materiały z odzysku i produkowane lokalnie, znajdują w nich zastosowanie tradycyjne piece na drewno i baterie słoneczne. Wioska, którą tworzy 16 domów, jest samowystarczalną organizacją, od której mieszkańcy dzierżawią ziemię. Wszyscy mieszkańcy wioski korzystają z uzyskanych plonów, a uprawa jest oczywiście ekologiczna i opiera się na zasadach premakultury.
Znajdziemy tutaj domy, przy których budowie użyto słomianych beli, płyty pilśniowej, cegły klinkierowej, ugniecionej gliny i drewna. Celem jest oczywiście wykorzystanie surowców naturalnych, które nie obciążają dalej środowiska, lecz równie ważne jest, aby domy te były efektywne energetycznie. Nie trzeba dodawać, iż w Baskemölla funkcjonuje sprawny system utylizacji odpadków, baterie słoneczne są w zasadzie obowiązkowe, a dobrze izolowane domy potrzebują niewielkiej ilości energii elektrycznej. W wiosce znajdziemy wspólne sady jabłkowe, wspólną szklarnię i dom spotkań.
W eko-wiosce Baskemölla prowadzone jest również wspólne przedszkole działające w oparciu o pedagogikę waldorfską, w której nacisk położony jest zarówno na intelektualne, jak i emocjonalne aspekty rozwoju dziecka.
Jednak wizja jest znacznie szersza. Władze lokalne kupiły więcej ziemi, by zbudować kolejne domy dla szczęśliwego, zrównoważonego życia, a chętnych wciąż przybywa.
