Od 14 sierpnia do 4 września w Galerii Plenerowej przy Al. Ujazdowskich prezentowana będzie wystawa poświęcona Armii Andersa – historii jej powstania oraz losom żołnierzy i cywilów, którzy przeszli „Szlakiem Nadziei”. Patronat nad ekspozycją objęła Prezes Rady Ministrów Beata Szydło. Honorowym przewodniczącym projektu jest Anna Maria Anders, senator RP, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Dialogu Międzynarodowego
Wernisaż wystawy odbędzie się 14 sierpnia o godz. 12.00 w Galerii Plenerowej (wstęp wolny). Zaprezentowane zostaną wówczas trzy pojazdy historyczne należące do Armii Andersa.
Bogaty materiał zdjęciowy i faktograficzny ekspozycji to efekt pracy wielu instytucji naukowo-historycznych oraz archiwistycznych, m.in.: Archiwum Akt Nowych, Centralnej Biblioteki Wojskowej, Instytutu Polski i Muzeum gen. Sikorskiego w Londynie, Muzeum Wojska Polskiego, Narodowego Archiwum Cyfrowego i Ośrodka KARTA.
Wystawa przybliża genezę Armii Andersa, począwszy od przedstawienia losów Polaków, którzy po podpisaniu paktu Ribbentrop-Mołotow i agresji na Polskę w 1939 r. znaleźli się pod okupacją sowiecką. Setki tysięcy z nich zostało zesłanych do łagrów na Syberię i w głąb ZSRR. Dziesiątki tysięcy wymordowano m.in. w Katyniu w 1940 r. Inni ginęli w tzw. „białych krematoriach” na dalekiej północy.
Wybuch wojny niemiecko-sowieckiej w 1941 r. sprawił, że ZSRR wszedł do koalicji antyfaszystowskiej. Umożliwiło to Polskiemu Rządowi na Emigracji podpisanie w Londynie układu Sikorski-Majski (30 lipca 1941 r.), dzięki któremu na terenie ZSRR miała powstać Armia Polska. Na jej czele stanąć miał więziony wówczas przez NKWD w Moskwie polski generał, Władysław Anders.
Do nowo tworzonej Armii Andersa z głębi ZSRR przybywały tysiące Polaków – żołnierze i ludność cywilna. Była to dla nich jedyna szansa na uratowanie się od niechybnej śmierci w sowieckich łagrach. Wielu zmarło z wycieńczenia w drodze do armii, inni już na szlaku jej przemarszu zarówno w Azji Środkowej (Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Tadżykistan), jak i w Persji (Iranie) oraz na Bliskim Wschodzie (Irak, Palestyna).
Dzięki Armii Andersa cywile – w tym tysiące dzieci – byli w stanie rozpocząć nowe życie w wolnym świecie. Żołnierze mogli zaś walczyć o wolną Polskę. Niestety, mimo wielkiej ofiarności, nie dane im było wówczas wrócić do ojczyzny, która po zakończeniu II wojny światowej w 1945 r. znalazła się pod okupacją ZSRR. Dla Polaków, którzy szli z Armią Andersa, był to początek emigracyjnej tułaczki. Większość z nich osiedliła się w Wielkiej Brytanii, gdzie do 1989 r. istniał urząd Prezydenta oraz Rząd RP na uchodźstwie.
