Czeskie szopki betlejemskie są znane na całym świecie. Tutejsze tradycje ich wykonywania sięgają XVI wieku i są nadal żywe. Największą na świecie ruchomą szopkę ludową Krýzovy jesličky, monumentalne dzieło mistrza pończoszniczego Tomasza Kryzy (1838-1918), wpisaną do Księgi Guinnessa, znajdziemy w muzeum regionalnym, w mieście Jindřichův Hradec. Szopka, składająca się z prawie 1400 figurek, była tworzona przez ponad 60 lat!
Kolejnym unikatowym dziełem jest ponad stuletnia drewniana szopka ruchoma w Třebechovicach pod Orebem (www.trebechovice.cz, www.betlem.cz). W tutejszym Muzeum Szopek wystawiane są szopki z Czech i Słowacji. Najcenniejszym eksponatem jest tak zwana Szopka Probošta, unikatowa ruchoma szopka wykonana przez rzeźbiarzy ludowych Josefa Probošta, Josefa Kapuciána i autora mechanizmu Josefa Frimla. Jest to jedyna szopka w Czechach uznana za narodowy zabytek kultury. Dzieło, łącznie z mechanizmem, zostało wykonane z drewna ponad sto lat temu. Na powierzchni 7 x 3 x 2 metry znajduje się ponad 2000 drewnianych elementów.
Ekspozycję szklanych szopek zobaczymy w Muzeum Mostu Karola w Pradze (www.muzeumkarlovamostu.cz). Tradycyjnie nie zabraknie tu także słomianej szopki z postaciami Świętej Rodziny i zwierząt naturalnej wielkości. Tę unikatową szopkę specjalnie dla Muzeum Mostu Karola wykonał polski artysta Andrzej Wrzecionek. Szopka każdego roku wzbogacana jest o nowe postacie świadków narodzin Pana. Wystawa potrwa do 03.02.2014.
Warto odwiedzić także Muzeum Szopek w Karlštejnie www.obeckarlstejn.cz, gdzie w grudniu, oprócz całorocznej ekspozycji, wśród której znajduje się największa szopka kukiełkowa tzw. Karlštejnska Szopka Królewska, odbywa się także wystawa szopek z piernika, apetycznie pachnących świeżo upieczonym ciastem.
Do 30.04.2014 w pałacu w Pardubicach prezentowana jest niezwykła kryształowa szopka. Monumentalną płaskorzeźbę stworzył w latach 2004-2006 znany na całym świecie artysta szkła Jaromír Rybák. Szopka waży trzy i pół tony, jest wykonana z brązu i kryształu brazylijskiego.
