Prawie 24 mln zł wyniesie całkowity koszt projektu, w ramach którego odnowiony, przebudowany i zmodernizowany zostanie zabytkowy Teatr Collegium Nobilium – scena warszawskiej Akademii Teatralnej (AT) im. Aleksandra Zelwerowicza. Już za dwa lata widzowie i aktorzy będą mogli w pełni cieszyć się poprawioną akustyką sali teatralnej, korzystać z poszerzonej oferty kulturalno-edukacyjnej w przebudowanym foyer i zrewaloryzowanym zielonym patio na terenie kampusu uczelni przy Miodowej, a studenci – ze studia multimedialnego wyposażonego w ekran LED (to technologia stosowana w studiach filmowych Hollywood).
Kierownictwo AT zaprezentowało we wtorek 7 października br. w Teatrze Collegium Nobilium projekt „Poprawa warunków udostępnienia oferty kulturalnej Teatru Collegium Nobilium w Warszawie poprzez przebudowę i renowację budynku oraz unowocześnienie wyposażenia”. Koszt to prawie 24 mln zł, z czego kwota dofinansowania w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS 2021-2027) wynosi ponad 19,5 mln zł.
Prof. dr hab. Wiesław Czołpiński, rektor AT, zaznaczył, że Teatr Collegium Nobilium to miejsce „pod wieloma względami nietypowe”:
„Niby teatr, ale jednocześnie nie instytucja kultury. Grają w nim aktorzy, ale dopiero w procesie certyfikacji. Prezentują się młodzi reżyserzy i reżyserki, ale czasami trudno zdecydować, czy to, co widzimy, to już ukształtowany język artysty, czy może dopiero droga do niego. Teatr ma stały repertuar, wierną publiczność, ale wciąż boryka się z łatką teatru szkolnego, czyli takiego nie do końca profesjonalnego. To miejsce jest cały czas w rozpięciu między akademickim i normalnym konserwatyzmem, tradycją a artystyczną niepokorą i wyznacznikiem trendów. Pogodzić te dwa sprzeczne nurty wydaje się niemożnością, ale walczymy. Projekt, o którym jest dziś mowa, to dobry przykład w tej walce” – powiedział rektor.
Beata Szczucińska, kanclerka AT, która odpowiada za koordynację przedsięwzięcia, powiedziała, że po zmianach poprawi się radykalnie komfort odbioru spektakli na widowni teatru. Przypomniała, że w roku 2018 zmodernizowano park oświetleniowy, dzięki czemu ta scena jest jedną z najlepiej wyposażonych scen w Polsce pod względem oświetlenia.
„Ten projekt ma na celu uzyskanie możliwie najlepszych parametrów akustycznych sali. Dźwięk dotrze do widza czysty i bez zakłóceń. Oczywiście, nie zwalniamy się z obowiązku uczenia przyszłych aktorów »krystalicznej« dykcji i właściwego operowania głosem” – zaznaczyła Beata Szczucińska.
Kanclerka dodała, że ważnym elementem projektu jest zwiększenie dostępności teatru dla osób ze szczególnymi potrzebami.
„Temu mają służyć rozwiązania zaproponowane w projekcie elektroakustycznym. Zaplanowany został system spełniający klika ról: tłumacza na inny język, audiodeskrypcji lub wzmocnienia dźwięku dla osób niedosłyszących” – powiedziała Beata Szczucińska.
Jakub Zaczkowski, specjalista ds. akustyki w Teatrze Collegium Nobilium AT, zaznaczył, że część z zaobserwowanych problemów akustycznych, szczególnie brak ustrojów akustycznych w obrębie sceny, wynikają z niedokończonych realizacji pierwotnego projektu, inne – ze zmian wprowadzonych przez lata użytkowania sali.
„Planowane jest wprowadzenie dodatkowych elementów dźwiękościennych w obrębie ścian bocznych sceny, pod galerią techniczną oraz na tylnej ścianie widowni, które ograniczą niekorzystne zjawiska akustyczne i zwiększą zrozumienie podawanego przez aktorów tekstu” – powiedział Jakub Zaczkowski.
Wokół widowni zostanie zainstalowanych ponad 20 głośników efektowych, do których będzie można przesyłać obiekty dźwiękowe. Ich obsługa będzie realizowana dzięki pełnej integracji konsolety fonicznej z procesorem głośnikowym.
Michał Mazurek z pracowni multimedialnej Teatru Collegium Nobilium AT opowiedział o planach zainstalowania w studio multimedialnym, które znajduje się w pomieszczeniu pod sceną teatru, ekranu LED. Dzięki temu możliwe będą ćwiczenia aktorskie w zmiennych przestrzeniach, warsztaty operatorskie i inscenizacyjne, symulacje trudnych lub niedostępnych lokacji, prowadzenie eksperymentów artystycznych oraz przygotowanie studentów do współczesnej branży filmowej.
„Na kierunkach reżyserii i aktorstwa takie rozwiązanie może mieć wiele zastosowań. Studenci mogą eksperymentować z pracą aktora w różnych przestrzeniach: ta sama scena w mieszkaniu, na dworcu, czy w górach, zmieniając tło w kilka sekund. Mogliby ćwiczyć kadrowanie i pracę kamery w dynamicznych lokacjach, a także uczyć się, jak światło z LED-ów wpływa na dramaturgię wizualną. Ekran pozwala też symulować miejsca trudno dostępne, jak zatłoczone metro czy pałac – co poszerza zakres etiud. No i jest pole do eksperymentu artystycznego: można tworzyć nie tylko realistyczne, ale i abstrakcyjne, malarskie przestrzenie. Wreszcie jest to przygotowanie do rynku pracy. Branża coraz częściej korzysta z LED-ów, więc studenci oswojeni z technologią zyskują na zawodowym starcie przewagę.” – powiedział Mazurek.
Kanclerka Beata Szczucińska zaznaczyła, że AT zamierza także ożywić foyer teatru:
„To przestrzeń bardzo trudna architektonicznie i jej zagospodarowanie jest ogromnym wyzwaniem. Dziś jest wyłącznie poczekalnią, a chcemy z niej uczynić także miejsce ekspozycji, najczęściej dla prac artystycznych lub multimedialnych, aby czas oczekiwania na spektakle lub podczas przerw był także czasem przebywania wśród artefaktów” – powiedziała kanclerka.
Temu celowi ma również służyć zagospodarowanie i zazielenienie patio wokół nieczynnej obecnie fontanny w kampusie uczelni przy Miodowej.
Podczas prezentacji planów uczelni dotyczących teatru poinformowano także o planowanych tzw. działaniach miękkich w ramach projektu. Dotyczą one budowania relacji w ramach akademickiej wspólnoty, troski o dobrostan osób ją tworzących, wspieranie różnorodności i wyjątkowości.
„Ten program szkoleń to nie tylko nauka, to inwestycja w odporność całej społeczności. Szybko zmieniająca się rzeczywistość tworzy luki w kompetencjach, które wypełniamy nową wiedzą i narzędziami. Przed nami 27 tematów, ponad tysiąc godzin zajęć i prawie setka uczestników. A za tym wszystkim jedno pytanie: jak tworzyć teatr przyszłości?” – powiedziała Anna Lach, koordynatorka ds. projektów AT.
AT zapowiada ponadto m.in. współpracę uczelni z podmiotem zajmującym się podwyższaniem norm tzw. pełnosprawności, czyli Fundacją Teatr 21, który jest partnerem całego projektu, edukacją ekologiczną, a także współpracę z Universität Mozarteum w austriackim Salzburgu.
Siedzibą Teatru Collegium Nobilium warszawskiej Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza jest budynek teatru konwiktowego, zbudowany w latach 1743-1750 według projektu królewskiego architekta Jakuba Fontany. Teatr został całkowicie zniszczony podczas II wojny światowej. Odbudowano go w latach 1989- 1999 dzięki staraniom dwóch kolejnych rektorów AT – profesorów Andrzeja Łapickiego i Jana Englerta. W Teatrze Collegium Nobilium występują studenci i studentki kierunku aktorstwo AT. Prezentowane są w nim spektakle dyplomowe IV roku, spektakle warsztatowe, projekty, spektakle młodej reżyserii (kierunek reżyseria AT) oraz spektakle gościnne.
