Világjáró Utazási Magazinok
WWW.VJM.HU
Tam, gdzie kiedyś Dunaj dotarł do tego regionu i spowolnił swój bieg, przeniósł swoje osady i stworzył Wyspę Żytnią (po słowacku Žitný ostrov), największą śródlądową wyspę w Europie. Jej granice są ukształtowane i chronione przez wody – Dunaju od południa, Małego Dunaju od północy oraz Wagu od wschodu. Żyzna ziemia, bogata w składniki odżywcze, od tysięcy lat chroni największe zasoby wody pitnej w Europie Środkowej. Na tej wyspie na odwiedzających czekają kąpiele termalne, nietknięte skarby przyrody, starannie strzeżone tradycje, szerokie możliwości uprawiania rozmaitych sportów i specjalne programy.
Ta długa śródlądowa wyspa znajduje się w zachodniej Słowacji, na północ od Dunaju i na południowy wschód od Bratysławy, pod względem geograficznym należy do Niziny Naddunajskiej. Największy powiat na terytorium Wyspy Żytniej stanowi Dunajská Streda. Zajmuje on obszar ok. 1075 km² i zamieszkuje go ponad 125 tys. ludzi.
Przez lata region był określany wieloma różnymi nazwami. Wśród tych, które przetrwały do dziś, najbardziej znane są „Kukkónia” i „Złoty Ogród”, a także Wyspa Żytnia. „Złoty Ogród” odnosi się do skarbów ukrytych w ziemi, a „Kukkónia” do mieszkających tu dzielnych ludzi, którzy podczas najazdu tatarskiego dawali sobie sygnały, że wróg już opuścił teren, naśladując odgłosy żab.
Pluskanie w gorącej i zimnej wodzie
W tym regionie znajduje się pięć wspaniałych uzdrowisk, najpopularniejsze z nich to Dunajská Streda i Vel’ký Meder, ale goście mogą również rozgrzać swoje kości w gorącej wodzie lub schłodzić się w miesiącach letnich w basenach w miejscowościach Šamorín, Topo’lníky i Komárno. Komfortowy Thermalpark Dunajská Streda stanowi jeden z najmodniejszych i najczęściej odwiedzanych ośrodków termalnych, spa i wellness na południu Słowacji. W tym zajmującym powierzchnię ponad 18 ha thermalparku na spragnionych błogiego wypoczynku czeka 10 odkrytych i krytych basenów, w których można pływać i relaksować się.
Dla najmłodszych dostępny jest specjalny basen ze zjeżdżalnią, a na starszych czeka siedem ekscytujących zjeżdżalni. Kąpielisko w strefie uzdrowiskowej zaprasza latem do pluskania się i uprawiania sportów wodnych. W wewnętrznej części spa, niezależnie od panującej pogody na dworze, goście mogą korzystać ze specjalnych atrakcji wodnych i szerokich możliwości wypoczynku, jakie daje świat saun. Poza bogatą ofertą masaży kompleks zaprasza też na tlenoterapię, magnetoterapię BEMER oraz hydromasaż. W skład Thermalparku Dunajská Streda wchodzą także 3-gwiazdkowy Hotel Thermalpark, dom gościnny Biely dom, apartament nad jeziorem i nowoczesny kemping.
Thermal Corvinus Vel’ký Meder oferuje również niezapomniane wrażenia. Uzdrowisko znajduje się w 100-hektarowym leśnym parku na obrzeżach miasta, między Dunajską Stredą a Komarnem, 10 km od granicy węgierskiej i 65 km od stołecznej Bratysławy. Woda termalna wypływa tutaj z dwóch źródeł (z głębokości 1,5 tys. m), których temperatura wynosi 57–72°C. Jej skład chemiczny ma dobroczynny wpływ na choroby narządu ruchu oraz wpływa regeneracyjnie na cały organizm człowieka. Goście Thermal Corvinus Vel’ký Meder mogą korzystać z mnogości rozrywek. Na terenie kompleksu znajduje się m.in. 13 basenów, bicze wodne, jacuzzi, wieża ciśnień, rozmaite atrakcje wodne oraz kryte i zewnętrzne zjeżdżalnie. Relaks warto wzbogacić o dodatkowe zabiegi pielęgnacyjne w świecie saun.
Teren przeznaczony do skoków przez przeszkody w nowoczesnym kompleksie X-bionic® Sphere, Šamorín S
Tylko aktywnie!
Sekrety Wyspy Żytniej można odkrywać też z łodzi, oddając się spokojnemu wiosłowaniu. Jesteśmy jednak we właściwym miejscu, jeżeli potrzebujemy także trochę adrenaliny. W tzw. kompleksie dzikich wód w Čunovie, czyli Przyczółku, możemy spróbować 14 różnych sportów w jednym miejscu! Międzynarodowa trasa rowerowa biegnąca wzdłuż Dunaju (Dunajska Droga Rowerowa, Donauradweg), która przechodzi również przez Wyspę Żytnią, rozpoczyna się na przejściu granicznym Berg w Austrii, przy bratysławskiej dzielnicy Petržalka, a następnie prowadzi aż do miasta Štúrovo przy granicy z Węgrami (po węgiersku Párkány), słynnego w Polsce z dwóch bitew stoczonych przez króla Jana III Sobieskiego (1629–1696) z Turkami w 1683 r. Jednak zboczenie z tego odcinka naddunajskiej trasy o długości 168 km zapewnia nam wiele wspaniałych przygód na Słowacji. Bezpłatna mobilna aplikacja Kukkónia prezentuje ponad tysiąc km tras rowerowych w regionie, a także lokalne atrakcje i usługi.
W mieście Šamorín znajduje się jeden z największych i najnowocześniejszych torów wyścigów konnych w Europie. Pokaźną część rozległego i komfortowego olimpijskiego kompleksu sportowego X-bionic® Sphere stanowi ogromna arena jeździecka. Slovakiaring (Slovakia Ring) w pobliżu miejscowości Orechová Potôň to wyjątkowe centrum sportów motorowych, które oferuje możliwość jazdy po profesjonalnym torze wyścigowym o długości 5922 m oraz udział w szkoleniu z techniki jazdy.
Lew na Wyspie Żytniej?!
Tutaj może się nawet zdarzyć, że nagły ryk króla zwierząt przebije się przez hałas wydawany przez silniki dużej mocy należące do najszybszych cudów motoryzacji. Otóż obok Slovakiaringu działa specjalny park ratujący duże koty (tzw. Big Cats Rescue). Jako jedyny prywatny ogród zoologiczny na Słowacji Malkia Park w miejscowości Orechová Potôň postawił sobie za cel stworzenie prawdziwego domu dla tych pięknych zwierząt, które wydostaje się z hodowli w cyrkach i w złych warunkach. Na 7,2-hektarowym obszarze żyje tu ponad 250 zwierząt 68 różnych gatunków, które przetrzymuje się w specjalnych zagrodach przypominających ich naturalne siedliska. Park Malkia Big Cats Rescue to jedyne miejsce na Słowacji, gdzie można zobaczyć wyjątkowego irbisa śnieżnego (śnieżnego leoparda).
Stary las łęgowy w miejscowości Dunajský Klátov skrywa krystalicznie czystą rzekę oraz kawałek historii Wyspy Żytniej. Młyn wodny z lat 1920–1922 (odnowiony w 2016 r.) stojący na brzegu Klátovské rameno, czyli prawej odnogi Małego Dunaju, przywołuje wspomnienia dawnych czasów, kiedy ponad sto takich młyńskich kół obracały wody rzek otaczających Wyspę Żytnią. Współczesny człowiek także wykorzystuje energię wody. Gabčíkovo – zapora i elektrownia na Dunaju, na granicy słowacko-węgierskiej, stanowi również ekscytujący program, szczególnie dla miłośników techniki. To gigantyczna konstrukcja z ogromnymi śluzami. Jej głównym celem była regulacja Dunaju i poprawienie warunków żeglugi. Ważna jest też energetyczna funkcja obiektu – to właśnie tutaj wytwarza się aż 8–10 proc. rocznej produkcji energii elektrycznej na Słowacji. Powstały stopień wodny znacznie poprawił żeglugę do granicy austriackiej i uchodzi za jedno z najnowocześniejszych rozwiązań w świecie. Dzieje regionu prezentuje interesujące Muzeum Wyspy Żytniej w mieście Dunajská Streda (Žitnoostrovné múzeum Dunajská Streda), które mieści się w zabytkowym Żółtym Pałacu. Znajduje się tu stała ekspozycja, która daje prawdziwy i pełny obraz codziennego życia, tradycji i zwyczajów miejscowej ludności. Placówka muzealna posiada bogate zbiory folklorystyczne, archeologiczne, historyczne i przyrodnicze.
Zewnętrzne baseny i strefa wypoczynkowa z leżakami w komfortowym ośrodku Thermalpark Dunajská Streda
Owoce „Złotego Ogrodu”
Wyspa Żytnia zaskoczy też pozytywnie prawdziwych smakoszy. Tutejsze restauracje oferują kulinarne specjały oraz tradycyjne potrawy. W tym żyznym i bogatym regionie, oprócz klasycznych dań, szkoda byłoby nie spróbować doskonałej dziczyzny, a także świeżych ryb. Duży szacunek dla regionalnych zwyczajów i tradycji widać również w lokalnych restauracjach. Kucharze biorący udział w cyklicznym konkursie „Najlepszy posiłek na Wyspie Żytniej” co roku zachwycają jury, ekspertów i gości coraz lepszymi potrawami. Bliskość natury, wykorzystywanie jej darów i korzystanie ze starych receptur są charakterystyczne np. dla „Villi Rosa” w mieście Dunajská Streda, którą uważa się za jedną z najlepszych restauracji tematycznych na Słowacji. W jej sezonowej kuchni potrawy przygotowuje się wyłącznie z lokalnych składników. W tutejszych popularnych restauracjach kolacje połączone z degustacją wina zapewniają wyjątkowe doznania kulinarne. Gastronomię Wyspy Żytniej można też poznać podczas letnich festiwali, takich jak sierpniowy Nemeshodosi Nagy Lakoma w miejscowości Vydrany (po węgiersku Hodos) i wrześniowy Festiwal Pomlé Fesztivál w mieście Šamorín (węg. Somorja), czy tradycyjnego jarmarku Žitnoostrovský jarmok (Dunajská Streda, druga połowa września), gdzie na gości czeka nie tylko wspaniała atmosfera, ale także wyśmienite jedzenie i wina.
Nieprzypadkowo Wyspa Żytnia była również nazywana „Wróżkowym Ogrodem”. Według miejscowych baśni ten czarujący region stanowił niegdyś dom wróżek. Te ostatnie już nie istnieją, ale ich dziedzictwo jest tutaj nadal obecne. Odkryjemy je m.in. w szkle, na talerzu, na łąkach, przy ścieżkach rowerowych, w falującej wodzie i w niezapomnianych przeżyciach wszystkich zwiedzających Wyspę Żytnią.
