Światowy Biegun Zimna znajduje się jeszcze dalej na wschód za Syberią, w rosyjskiej Jakucji (Republika Sacha). W miejscowości Ojmiakon na Kołymie stacja meteorologiczna zanotowała niegdyś (w 1932 r.) najniższą temperaturę -71,2 st. Celsjusza, a przed 10 laty w Tamtorze -72,2 st. C.
Ale co istotniejsze – cały czas do dzisiaj są to miejsca regularnie zamieszkałe przez ludzi – żyją tam cały rok, jest tam administracja, szkoła, dom kultury, sklepy a nawet mały hotelik. Jest tam także lodowa rezydencja Czyschana – jakuckiego Strażnika Mrozu. I do niego, a w zasadzie na arcyciekawą imprezę – Festiwal „Biegun Zimna”, 9 marca ruszają w podróż dwaj szczecińscy podróżnicy i fotografowie: Jerzy Arsoba i Igor Skawiński. Będzie to kolejna ich wyprawa po dalekowschodniej Rosji – podróż w skrajnie niskich temperaturach sięgających -50 stopni, przy pomocy nieodmiennie gościnnych miejscowych Rosjan i Jakutów.
Po raz pierwszy natomiast ruszy z nimi w podróż i w gości Polski Strażnik Mrozu, który powstał tej zimy i rezyduje w… Szczecinie (zdjęcie kostiumu). Osobliwością tego festiwalu są właśnie czarowne postaci – Strażnicy Mrozu: jakucki Chyschan z Jakucka, rosyjski Dziad Mróz z Wielkiego Ustiuga, fiński Santa Klaus z Kostromy, Pakkajne z Karelii, Jamał Iri z Jamała, Sagan Ubugan z Buriacji. Już ich pojawienie się na początku festiwalu w Jakucku, corocznie budzi wielkie emocje – zwłaszcza wśród dzieci. Strażnicy Mrozu mają na sobie bardzo bogato zdobione stroje, które robią ogromne wrażenie.
Trwający prawie tydzień w drugiej połowie marca Festiwal „Biegun Zimna” jest bardzo egzotyczny i lokalny – mało kto o nim słyszał w Europie.
Czekamy na bogatą relację oraz zdjęcia „naszego” Strażnika Mrozu – po powrocie z Bieguna Zimna, a podróżnikom życzymy… gorącego przyjęcia!
SZERZEJ::
Jakucja to republika leżąca na terenie Rosji. Jest ogromna – jedynie 6 państw na ziemi jest większych niż Jakucja. Latem bywa tam gorąco, ale o Jakucji mówi się najczęściej z powodu zimy – bardzo długiej i niezwykle mroźnej. Cała jej powierzchnia leży na wiecznej zmarzlinie, tzn., że latem powierzchnia ziemi odmarza jedynie na głębokość 50 – 150 centymetrów. Dalej jest mieszanka ziemi, skał i lodu – zamarznięta na wieki, sięgająca nawet 1,5 km w głąb skorupy ziemskiej.
900 km na wschód od Jakucka (stolicy republiki) leży mała wioska Ojmiakon. Właśnie tam zanotowano niegdyś temperaturę -71,2 st. C. i jest to najniższa temperatura zmierzona w miejscu na stałe zamieszkałym przez ludzi (nie licząc np. arktycznych stacji badawczych, w których jednak naukowcy mieszkają w komfortowych warunkach i nie muszą sami zbierać opału na zimę, czy wypasać zwierząt latem i zabezpieczać ich przed zamarznięciem zimą). W Ojmiakonie oraz pobliskiej miejscowości Tamtor ludzie mieszkają cały rok: rodzą się, chodzą do szkoły, pracują i umierają.
Jakie inne miejsce na ziemi miałoby największe prawo do tego, aby organizować Festiwal Mrozu?
Każdego roku, w marcu w Jakucku i Ojmiakonie odbywa się Festiwal Mrozu pod nazwą Biegun Zimna. 2 lata temu ten festiwal został zakwalifikowany do 10-tki najważniejszych symboli turystycznych Rosji. I od ubiegłego roku jego ranga rośnie wraz z kolejnymi milionami rubli przeznaczanymi na organizację. Zapewne za kilka lat bez problemu w internecie napotkamy relacje zachodnich turystów, którzy widzieli ten festiwal. Jednak dotąd relacji prawie nie ma. W ubiegłym roku na festiwal przyjechała rekordowa ilość zagranicznych turystów – kilkunastu. Nigdzie nie napotkaliśmy jakiejkolwiek relacji lub choćby informacji o tym, aby był tam jakiś Polak.
9 marca dwóch Polaków jedzie do Jakucji na Festiwal Mrozu. W ciągu kilku tygodni zamierzają poczuć na własnej skórze jak wygląda prawdziwa zima i wziąć udział w festiwalu. Jadą tam jako turyści… ale nie tylko.
Osobliwością tego festiwalu są Strażnicy Mrozu (patrz wyżej). W tym roku dołączy do nich Polski Strażnik Mrozu. Nasz strój zaprojektowała i przez ponad 2 miesiące tworzyła Marta Dokurno.
Jurek i Igor w Jakucji byli już dwa razy, latem oraz jesienią.
Dwa lata temu przejechali autostopem ponad 4000 km po nieutwardzonych drogach, aby zobaczyć największe na świecie gigantyczne kratery – odkrywkowe kopalnie diamentów w miejscowościach Mirnyj, Udachnyj, Ajchał. Największa z nich ma głębokość 750 metrów, a średnicę u wylotu 1400 metrów. W dół po obrzeżach tego krateru zbiega spiralna 12 kilometrowa droga dla ogromnych ciężarówek wywożących każdorazowo 135 ton ładunku skał uprzednio odstrzelonych ładunkami wybuchowymi. Z opowieścią o tej podróży i zdjęciami gościli na wszystkich największych festiwalach podróżniczych w Polsce.
Obaj są fotografami. Igor od 15-stu lat prowadzi firmę fotograficzną. Jurek dodatkowo jest operatorem kamery telewizyjnej związanym niegdyś przez wiele lat z TVP o/Szczecin. Zatem materiał stamtąd przywiozą na pewno ciekawy. Jak zresztą z każdej ich dotychczasowej podróży.
Program Festiwalu „Biegun Zimna” składa się z następujących części:
W stolicy Jakucji organizuje się spotkania czarodziejskich zimowych postaci z jakuckimi dziećmi, m.in. dziećmi ze szkół-internatów, z domów dziecka, grupami specjalnymi, a także organizowane są masowe wydarzenia o charakterze kulturowym i regionalnym. Następnie goście jadą 3 doby do wioski Ojmiakon, gdzie odbywa się ceremonia przekazania symbolu zimna Jakuckiej Zimie „Kypyn Hotun” w lodowej rezydencji Strażnika Mrozu „Czyschana”;
Teatralne przedstawienie „Ojmiakonje – uroczysko Czyschana – Strażnika Mrozu”, życie i tradycje narodów Sacha;
Współzawodnictwo w sportowych dyscyplinach zimnej północy;
Wyścig „Śnieżny dżip-sprint”;
Konkurs piękności „Miss Bieguna Zimna”;
Bal dziecięcy „Zimowe chwaty na Biegunie Zimna”;
Wystawa fotograficzna ekstremalnych turystów;
Unikalne jakuckie konie w konnej bazie – stanicy;
Przejażdżki na jelenich zaprzęgach;
„Noc w czumie”: Czumy – to tradycyjne szałasy mieszkalne pasterzy stad jeleni. Tradycyjnie czuma zbudowana jest z drewnianych żerdzi, przykrytych płótnem, brezentem, jelenimi skórami. Ciepło w czumie utrzymywane jest przy pomocy oczaga – pochodnej piecyka typu „koza”, znajdującego się w centrum czumy.
„Święto pasterzy stad jeleni”: to żywe, unikalne i rzadkie wydarzenie, oparte na tradycjach i zwyczajach niewielkiej mniejszości etnicznej – Ewenów. Szczególnego kolorytu nadają jelenie w nartach, pomalowane w tradycyjne barwy oraz pasterze jeleni ubrani w tradycyjne stroje. Twórczość Ewenów – etniczne pieśni i tańce, wystawa rękodzieła, własna kuchnia – to szczególnie ciekawe części tego wydarzenia. Wyścigi jelenich zaprzęgów, tradycyjne demonstracje narodu północy – gdzie pasterze jeleni demonstrują swoją siłę i łowność – to centralne części tego święta;
Konkurs „Gospodyni eweńskiej czumy”.
