Rosnące zainteresowanie turystyką na Litwie znalazło odzwierciedlenie w przygotowanych propozycjach wycieczek po okolicy Trok i Jeziorosów. Opisy tras wraz z informacjami o znajdujących się po drodze ciekawych miejscach zostały zamieszczone w niedawno wydanym folderze „Traku ir Zarasu ezeringos apylinkes”. Nadchodzący sezon letni
sprzyja aktywnemu wypoczynkowi i poznawaniu nowych, ciekawych miejsc, do których z pewnością zalicza się ta część Auksztoty.
Jeziorosy są główną miejscowością Auksztoty, rejonu znajdującego się w północno-wschodniej części Litwy. Auksztocki Park Narodowy, najstarszy z litewskich parków narodowych, znajduje się w krainie pełnej jezior i oferuje oprócz spotkania z naturą pobyt w licznych gospodarstwach agroturystycznych. Teren parku porastają lasy głównie sosnowe, a należący do rzadkości las jałowcowy rośnie niedaleko miejscowości Pobołosz. Największe ze 126 jezior – Kretony to rezerwat ornitologiczny oraz według podań miejsce kultu pogańskiego. Rejon Auksztoty znany jest z pszczelarstwa i do dziś można podziwiać ule o przedziwnych kształtach. Jeziorosy, w czasach carskich (1836-1918), noszące nazwę Nowoaleksandrowsk, są miejscem związanym z walkami powstania listopadowego. W 1831 miasteczko zajęły oddziały walczące pod dowództwem Emilii Plater. Obecnie rejon zyskał status terenu uzdrowiskowego. Już sama nazwa miejscowości wskazuje na obecność licznych jezior, a nad jednym z nich leżą Jeziorosy. Jeziora, pagórki, lasy i rzeki i wspaniałe powietrze to największy skarb tego terenu. W samym miasteczku warto odwiedzić dobrze widoczny znad jeziora Zarasas kościół oraz spróbować raków w miejscowej restauracji. Duża ilość jezior i rzek pełnych czystej wody wpływa na obfitość tych skorupiaków oraz ryb. W pobliżu znajdują się 2 parki regionalne, najstarszy na Litwie i jednocześnie jeden z najstarszych w Europie dąb w Stelmuże oraz „Baszta niewolników” w tej samej wsi. Rejon obfituje w niewielkie muzea, prywatne kolekcje udostępniane publiczności a także tereny do aktywnego wypoczynku (głównie sporty wodne). Wyspa na jeziorze Zarasas uważana za ładniejszą na Litwie jest miejscem rozmaitych koncertów i imprez plenerowych.
Przez taką malowniczą okolicę wytyczono kilka tras krajobrazowych, których pokonanie powinno zająć 1-2 dni.
Trasa Zarasai – Degučiai – Bikėnai – Salakas – Vajasiškis prowadzi z Jeziorosów przez m.in. Deguciai gdzie mieszka znany litewski rzeźbiarz ludowy, Sołoki do Starych Wojasiszek znanych z zachowanych tradycyjnych obyczajów ludowych. Chętni ich poznania zapraszani są do wzięcia udziału w programie edukacyjnym „Wieś XIX-wieczna”.
Krajobrazowa trasa Zarasai – Stelmužė – Kamšos k. – Antazavė – Šlyninka rozpoczyna się w miasteczku Jeziorosy i prowadzi do wsi Stelmuże znanej z rosnącego tu jednego z najstarszych w Europie dębu, a dalej przez kolejne wsie do Szłynianki z działającym od ponad 300 lat młynem wodnym. Na miejscu można obejrzeć proces powstawania chleba począwszy od mielenia ziarna po pieczenie. W Szłyniance warto spróbować miejscowych specjałów wpisanych na listę spuścizny narodowej. Dla przypomnienia najlepszy kindziuk pochodzi z Auksztoty.
Najbardziej urokliwa z przedstawionych tras (Zarasai – Degučiai – Baltriškės – Antalieptė – Dusetos) zaczyna się również w Jeziorosach i dalej wiedzie na zachód aż do wsi Antolepty z tzw. „Wioską Kładek” pełną urokliwych mostków i kładek. Będąc na miejscu koniecznie należy odbyć krótką wycieczkę przez rezerwat przyrody Savasa i obejrzeć program „Wierzenia, bóstwa, boginki i stwory mityczne dawnych Litwinów”. Koniec trasy znajduje się w miasteczku Dusiaty gdzie oglądać można warsztat rzeźbiarski i garncarski miejscowego artysty ludowego.
Turyści, którzy zdecydują się odwiedzić ten odległy zakątek Litwy nie będę rozczarowani. Czyste powietrze, czysta woda, zachowana w niezmienionym kształcie przyroda oraz wspaniała kuchnia zachęcą zapewne do ponownego przyjazdu.
